| Co znaczy cecha recesywna i dominująca?
Cecha genetyczna i jej dziedziczenie
Kiedy mówimy o cechach recesywnych i dominujących, odnosimy się do sposobu dziedziczenia genów w organizmach żywych. Geny są jednostkami dziedziczenia odpowiedzialnymi za przekazywanie cech od rodziców do potomstwa. Istnieją dwa typy genów – recesywne i dominujące.
Cecha recesywna
Cecha recesywna to taka cecha, która musi być dziedziczona od obu rodziców, aby się ujawnić. Oznacza to, że gen odpowiedzialny za tę cechę musi być przekazywany przez oba allele (jeden od matki i jeden od ojca). Jeśli tylko jeden z rodziców przekaże gen recesywny, to cecha nie będzie widoczna.
Cecha dominująca
W przeciwieństwie do cechy recesywnej, cecha dominująca ujawnia się, gdy przynajmniej jeden z rodziców przekaże odpowiedni gen. Wystarczy, że gen dominujący zostanie odziedziczony od jednego z rodziców, aby cecha się ujawniła.
Przykłady cech recesywnych i dominujących
Przykładem cechy recesywnej może być kolor niebieskich oczu, który ujawnia się tylko wtedy, gdy zarówno matka, jak i ojciec przekażą gen recesywny odpowiedzialny za ten kolor. Natomiast przykładem cechy dominującej może być ciemny kolor włosów, który wystarczy, że zostanie przekazany przez jednego z rodziców, aby się ujawnił.
W dziedziczeniu cech genetycznych ważne jest zrozumienie różnicy między cechami recesywnymi i dominującymi. Cechy recesywne wymagają dziedziczenia od obu rodziców, podczas gdy cechy dominujące ujawniają się przy dziedziczeniu od jednego z rodziców.
Pytania
1. Jak dziedziczone są cechy recesywne?
2. Co oznacza, że cecha jest dominująca?
3. Jakie są przykłady cech recesywnych?
4. Kiedy cecha dominująca ujawnia się?
5. Jakie znaczenie ma dziedziczenie cech genetycznych dla organizmów żywych?
Genetyka – cechy recesywne i dominujące
Cechy recesywne i dominujące są pojęciami wprowadzonymi do genetyki przez mistrza tego przedmiotu, Grigora Mendla. Mendel rozpoczął swoje badania na roślinach, w szczególności na groszku, co pozwoliło mu odkryć podstawowe zasady dziedziczenia cech.
Cecha recesywna to taka, która musi być dziedziczona od obu rodziców, aby się ujawnić. Innymi słowy, cecha recesywna jest przekazywana przez gen, który jest obecny w formie homozygotycznej, czyli obecny jest zarówno od matki, jak i od ojca. Gdy gen recesywny jest obecny tylko w postaci heterozygotycznej (po jednym z rodziców), cecha ta nie ujawni się, a jedynie zostanie przeniesiona dalej w linii genetycznej.
Z kolei cecha dominująca jest taka, która ujawnia się w przypadku, gdy dany gen jest obecny choćby w jednym z chromosomów pary. Oznacza to, że cecha dominująca jest wystarczająco silna, aby zdominować przeciwną, recesywną cechę. Przykładowo, jeśli jedno z rodziców posiada gen dominujący, a drugie gen recesywny, to cecha dominująca zostanie wyrażona w potomstwie.
Pojęcia cech recesywnych i dominujących mają zastosowanie w różnych dziedzinach nauki, od biologii i genetyki, po medycynę i psychologię. Zrozumienie tych podstawowych zasad dziedziczenia pozwala na lepsze zrozumienie mechanizmów genetycznych oraz predyspozycji do dziedziczenia różnych cech. Grunty na których zbudowano te pojęcia były kamieniem milowym w rozwoju nauk biologicznych oraz w szczególności genetyki.
Оставить ответ